Nieuwsoverzicht
VSA update Jaargang 8, Nr. 4, 2 april 2017 Nog een paar dagen in spanning
publicatiedatum 02 Apr 2017
Na vele bezoeken aan druk bezochte open dagen en een zorgvuldige selectie van de echte voorkeuren, hebben alle achtstegroepers hun voorkeurslijst ingeleverd op de school van eerste keuze. De centrale loting zal dinsdag plaatsvinden. Woensdag 5 april vanaf 15.30 uur kunnen de ouders inloggen in MEPS en de school waar hun kind is geplaatst inzien (maandag 3 april ontvangen de ouders daarvoor de inloggegevens). Ook het lotnummer is te zien en bij uitloting de plek op de reservelijsten van scholen waarvoor uw kind is uitgeloot. Nieuw is dat MEPS nu ook informatie geeft waar je met klachten terecht kunt en hoe je bezwaar kunt maken tegen de uitkomst van de centrale loting. De gemeentelijke kinderombudsman heeft aangedrongen op het verbeteren van de informatie over het recht van bezwaar maken in haar haar rapportage van 2016.
Na het debacle van de eerste centrale loting in 2015, waarbij de verwachting werd gewekt dat 99,9% van de kinderen in hun top 3 terecht zou komen, willen de schoolbesturen geen duidelijke ambitie meer geven wanneer de uitkomst van centrale loting nou een succes is. Schoolbesturen beloven alleen ‘hoe langer de lijst, hoe groter de kans is dat je op één van die scholen komt’. VSA vindt dat de doelstelling van schoolbesturen moet zijn om alle kinderen op een school in hun top 3 te plaatsen. De realiteit is dat het afgelopen jaar honderden kinderen buiten hun top 3 is geplaatst. Bijna 5% van kinderen met vwo advies is zelfs buiten hun top 5 geplaatst.
VSA hoopt voor ieder kind op een acceptabele uitkomst van de centrale loting. Mocht de uitkomst teleurstellend zijn, laat dat dan aan ons weten via e-mail stichtingVSA@gmail.com of laat een bericht achter op het forum van VSA. Via Twitter kunt u het laatste nieuws volgen.
Geen uitbreiding daar waar dat nodig is
Met de analyse van de centrale loting kunnen schoolbesturen en gemeente nu heel precies zien waar de mismatch zit en hoe je die met slimme ingrepen kan verminderen. VSA stuurde de wethouder daarom een brief met de concrete vraag de ergste nood te lenigen en haar bevoegdheden te gebruiken om het Hyperion lyceum, de school met de langste reservelijst van Amsterdam, uit te breiden met één klas. Een extra klas op het Hyperion zou een veel groter effect hebben dan alleen voor kinderen die het Hyperion kiezen, omdat er minder verdringing zal zijn van eerste keuze leerlingen op andere scholen door uitgelote Hyperion leerlingen.
Ondanks deze bal voor open doel en berekeningen van het effect door de wetenschappers achter het lotingssysteem, heeft wethouder Kukenheim besloten zich niet achter de ouders te scharen. Zij wil eerst de “toegenomen belangstelling voor categorale scholen bestuderen” en rekening houden met de wens van de gemeenteraad om brede scholengemeenschappen uit te breiden, zo schrijft zij. De gemeenteraad heeft namelijk vorig jaar juni een motie aangenomen “meer ruimte voor brede scholengemeenschappen” met als doel segregatie tegen te gaan. Deze motie van GroenLinks, gesteund door PvdA, D66 en SP, negeert de echte voorkeuren van kinderen en gaat ook in tegen het tweede vijfjarenplan van schoolbesturen, met beloftes over het verbeteren van het aanbod. De motie kiest ervoor te investeren in vergroten van de mismatch. De ruim 2.700 lege plekken zitten immers vooral op brede scholengemeenschappen. De Amsterdamse schoolbesturen handelen direct in de geest van deze motie. Esprit scholengroep voegde een havo en vwo afdeling toe aan de vmbo-colleges Mundus en Marcanti in west. Stichting Progresso (Caland lyceum) en Montessori scholengemeenschap Amsterdam willen brede scholengemeenschappen in noord openen en moeten daarin krachtig ondersteund worden, zo staat in de motie. Uitbreiding van het categorale Hyperion lyceum in noord met één extra klas zou die plannen doorkruisen. Zo gaat politiek wensdenken botweg voor de echte voorkeuren van kinderen.
De échte voorkeuren van de kinderen stonden centraal bij de keuze voor centrale loting
Bij de door de gemeente gewenste keuze voor centrale loting stonden de échte voorkeuren van kinderen voorop. Elke strategische keuze moest worden uitgesloten. Nu de echte voorkeuren van kinderen bekend zijn en niet matchen met het door de politiek gewenste aanbod van brede scholengemeenschappen, geeft de wethouder niet thuis.
Havo en vwo toevoegen aan een vmbo college is goed om kinderen op die scholen die meer kunnen kansen te bieden voor opstromen. Het zal echter geen alternatief zijn voor kinderen die kiezen voor het Hyperion lyceum. De politiek toont zich onbetrouwbaar en laat deze kinderen en hun echte voorkeur keihard in de kou staan.
Loten is een politieke keuze
In dezelfde periode stelde wethouder Kukenheim wèl 10,7 miljoen extra beschikbaar om wachtlijsten bij populaire internationale scholen te bestrijden - het kan dus wel ... voor kinderen van expats. Dat onze kinderen moeten loten voor scholen is een politieke keuze, geen noodzakelijk kwaad. Centrale loting wordt als vanzelfsprekend ingezet voor alle scholen en de vraag of dit echt nodig is, is naar de achtergrond verdwenen. Nadat minister Bussemakers loting voor vervolgstudies als ‘oneerlijk’ bestempelde en verbood, is het aantal studies met een numerus fixus in een jaar tijd bijna gehalveerd. Kennelijk was loting voor veel studies helemaal niet zo noodzakelijk als altijd gedacht.
Het werkelijke probleem is dat er in Amsterdam onvoldoende aanbod is van aantrekkelijk onderwijs en er tegelijk scholen zijn waar niemand naartoe wil, maar die dankzij centrale loting vanzelf leerlingen krijgen. Deze scholen zijn zo verzekerd van geld waardoor ze kunnen blijven doen wat ze deden en onvoldoende noodzaak voelen om te veranderen.
Segregatie slimmer bestrijden
Desalniettemin is segregatie in het onderwijs een serieus fenomeen, zo schreven wij al in eerdere updates. Het politieke antwoord om kinderen door middel van een centrale loting naar scholen te dwingen waar ze niet naartoe willen helpt niet, zoals blijkt uit verhelderend onderzoek van de dienst O+S van de gemeente. VSA pleit voor slimmere oplossingen die wel werken en denken daar graag over mee.
Zo wil VSA een oplossing voor kinderen die hun CITO eindtoets beter maken dan hun basisschooldocent had verwacht. Vooral kinderen met lager opgeleide ouders zijn de dupe van het de facto verdwijnen van de CITO eindtoets als correctie van een te laag schooladvies. Deze kinderen staan in Amsterdam achteraan in de rij bij de schoolkeuze; zij mogen eind mei zich aanmelden bij een school passend bij hun nieuwe advies ‘waar nog plek is’.
De door VSA gewenste scholenmarkt in november naar het voorbeeld van New York waar alle scholen zich presenteren en met workshops over schoolkeuze, zodat kinderen en ouders zich breed kunnen oriënteren op scholen die perspectief bieden, kan nog niet rekenen op enthousiasme. Schrikken de populaire scholen ervoor terug om leerlingen die buiten de ring wonen te werven? Veel van deze scholen presenteren zich wel op scholenmarkten buiten Amsterdam; geven zij misschien de voorkeur aan in hun ogen meer kansrijke leerlingen uit randgemeentes?
Omdat de ruim 2.700 lege plekken voornamelijk zitten bij brede scholengemeenschappen, zou het voor de hand liggen eerst te onderzoeken hoe bestaande scholen aantrekkelijker kunnen worden, in plaats van rucksichtslos nog meer plekken te creëren op brede scholengemeenschappen. Deze scholen kunnen om te beginnen het vertrouwen herwinnen door kinderen met dubbeladviezen altijd op het hoogst mogelijke niveau in de brugklas te plaatsen en voorkomen dat kinderen afstromen naar een lager niveau als het even niet meezit. VSA wil samen met OCO en (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraden bewerkstelligen dat Amsterdamse scholen meer transparantie bieden over de op- en afstroomcijfers zodat ouders een geïnformeerde keuze kunnen maken.
Op de door ons aangedragen ingrediënten is nog geen reactie gekomen. Binnenkort spreekt VSA met de voorzitter en secretaris van OSVO. Wij zullen deze onderwerpen zeker ter sprake brengen.
Is er meer uitval?
In 2015 vond de eerste centrale loting plaats. In hetzelfde jaar verviel de CITO toets als verplicht tweede objectieve gegeven. Het basisschooladvies is nu leidend en geeft een kind in Amsterdam toegang tot de bij dat advies passende voorkeurslijst. Vooral kansrijke leerlingen profiteren van het allesbepalende basisschooladvies, zo constateerde de Onderwijsinspectie. Het aantal vwo-adviezen is sinds 2015 gestegen, zo ook de vraag naar categorale scholen. Uit figuur 1 van de analyse van 2016 blijkt dat er flinke discrepanties bestaan tussen de gegeven adviezen en bijbehorende CITO-bandbreedtes. OCO constateert op basis van de gegevens van de centrale lotingen in 2015 en 2016 dat het totale tekort aan plekken ongeveer even groot blijft maar het tekort op de zeven categorale vwo scholen toeneemt (van -134 in 2015 naar -205 in 2016).
Sinds de minimale eis van 545 op de CITO eindtoets voor vwo in 2015 is vervallen, zijn de klassen op de meeste categorale vwo scholen groter geworden. De scholen verwachtten kennelijk meer uitval. VSA wil transparantie over het aantal uitvallers na de eerste klas en vooral: waar komen de kinderen die uitvallen terecht? Tussentijdse schoolwissel is in Amsterdam immers zeer moeilijk, zo blijkt o.a. uit een portret in Het Parool van een leerling die van het 4e Gymnasium naar een atheneum wilde. Het is diffuus hoe scholen omgaan met het aanbod voor schaarse plekken na de eerste klas. VSA vindt het belangrijk dat toelating in latere jaren transparant is en eerlijk verloopt.
Vrije schoolkeuze in de kabinetsformatie
Onderwijs staat hoog op de agenda bij alle partijen in de kabinetsformatie. Twee onderwerpen die deelnemende partijen hoog op de agenda hebben staan zijn van invloed op vrije schoolkeuze:
Na het debacle van de eerste centrale loting in 2015, waarbij de verwachting werd gewekt dat 99,9% van de kinderen in hun top 3 terecht zou komen, willen de schoolbesturen geen duidelijke ambitie meer geven wanneer de uitkomst van centrale loting nou een succes is. Schoolbesturen beloven alleen ‘hoe langer de lijst, hoe groter de kans is dat je op één van die scholen komt’. VSA vindt dat de doelstelling van schoolbesturen moet zijn om alle kinderen op een school in hun top 3 te plaatsen. De realiteit is dat het afgelopen jaar honderden kinderen buiten hun top 3 is geplaatst. Bijna 5% van kinderen met vwo advies is zelfs buiten hun top 5 geplaatst.
VSA hoopt voor ieder kind op een acceptabele uitkomst van de centrale loting. Mocht de uitkomst teleurstellend zijn, laat dat dan aan ons weten via e-mail stichtingVSA@gmail.com of laat een bericht achter op het forum van VSA. Via Twitter kunt u het laatste nieuws volgen.
Geen uitbreiding daar waar dat nodig is
Met de analyse van de centrale loting kunnen schoolbesturen en gemeente nu heel precies zien waar de mismatch zit en hoe je die met slimme ingrepen kan verminderen. VSA stuurde de wethouder daarom een brief met de concrete vraag de ergste nood te lenigen en haar bevoegdheden te gebruiken om het Hyperion lyceum, de school met de langste reservelijst van Amsterdam, uit te breiden met één klas. Een extra klas op het Hyperion zou een veel groter effect hebben dan alleen voor kinderen die het Hyperion kiezen, omdat er minder verdringing zal zijn van eerste keuze leerlingen op andere scholen door uitgelote Hyperion leerlingen.
Ondanks deze bal voor open doel en berekeningen van het effect door de wetenschappers achter het lotingssysteem, heeft wethouder Kukenheim besloten zich niet achter de ouders te scharen. Zij wil eerst de “toegenomen belangstelling voor categorale scholen bestuderen” en rekening houden met de wens van de gemeenteraad om brede scholengemeenschappen uit te breiden, zo schrijft zij. De gemeenteraad heeft namelijk vorig jaar juni een motie aangenomen “meer ruimte voor brede scholengemeenschappen” met als doel segregatie tegen te gaan. Deze motie van GroenLinks, gesteund door PvdA, D66 en SP, negeert de echte voorkeuren van kinderen en gaat ook in tegen het tweede vijfjarenplan van schoolbesturen, met beloftes over het verbeteren van het aanbod. De motie kiest ervoor te investeren in vergroten van de mismatch. De ruim 2.700 lege plekken zitten immers vooral op brede scholengemeenschappen. De Amsterdamse schoolbesturen handelen direct in de geest van deze motie. Esprit scholengroep voegde een havo en vwo afdeling toe aan de vmbo-colleges Mundus en Marcanti in west. Stichting Progresso (Caland lyceum) en Montessori scholengemeenschap Amsterdam willen brede scholengemeenschappen in noord openen en moeten daarin krachtig ondersteund worden, zo staat in de motie. Uitbreiding van het categorale Hyperion lyceum in noord met één extra klas zou die plannen doorkruisen. Zo gaat politiek wensdenken botweg voor de echte voorkeuren van kinderen.
De échte voorkeuren van de kinderen stonden centraal bij de keuze voor centrale loting
Bij de door de gemeente gewenste keuze voor centrale loting stonden de échte voorkeuren van kinderen voorop. Elke strategische keuze moest worden uitgesloten. Nu de echte voorkeuren van kinderen bekend zijn en niet matchen met het door de politiek gewenste aanbod van brede scholengemeenschappen, geeft de wethouder niet thuis.
Havo en vwo toevoegen aan een vmbo college is goed om kinderen op die scholen die meer kunnen kansen te bieden voor opstromen. Het zal echter geen alternatief zijn voor kinderen die kiezen voor het Hyperion lyceum. De politiek toont zich onbetrouwbaar en laat deze kinderen en hun echte voorkeur keihard in de kou staan.
Loten is een politieke keuze
In dezelfde periode stelde wethouder Kukenheim wèl 10,7 miljoen extra beschikbaar om wachtlijsten bij populaire internationale scholen te bestrijden - het kan dus wel ... voor kinderen van expats. Dat onze kinderen moeten loten voor scholen is een politieke keuze, geen noodzakelijk kwaad. Centrale loting wordt als vanzelfsprekend ingezet voor alle scholen en de vraag of dit echt nodig is, is naar de achtergrond verdwenen. Nadat minister Bussemakers loting voor vervolgstudies als ‘oneerlijk’ bestempelde en verbood, is het aantal studies met een numerus fixus in een jaar tijd bijna gehalveerd. Kennelijk was loting voor veel studies helemaal niet zo noodzakelijk als altijd gedacht.
Het werkelijke probleem is dat er in Amsterdam onvoldoende aanbod is van aantrekkelijk onderwijs en er tegelijk scholen zijn waar niemand naartoe wil, maar die dankzij centrale loting vanzelf leerlingen krijgen. Deze scholen zijn zo verzekerd van geld waardoor ze kunnen blijven doen wat ze deden en onvoldoende noodzaak voelen om te veranderen.
Segregatie slimmer bestrijden
Desalniettemin is segregatie in het onderwijs een serieus fenomeen, zo schreven wij al in eerdere updates. Het politieke antwoord om kinderen door middel van een centrale loting naar scholen te dwingen waar ze niet naartoe willen helpt niet, zoals blijkt uit verhelderend onderzoek van de dienst O+S van de gemeente. VSA pleit voor slimmere oplossingen die wel werken en denken daar graag over mee.
Zo wil VSA een oplossing voor kinderen die hun CITO eindtoets beter maken dan hun basisschooldocent had verwacht. Vooral kinderen met lager opgeleide ouders zijn de dupe van het de facto verdwijnen van de CITO eindtoets als correctie van een te laag schooladvies. Deze kinderen staan in Amsterdam achteraan in de rij bij de schoolkeuze; zij mogen eind mei zich aanmelden bij een school passend bij hun nieuwe advies ‘waar nog plek is’.
De door VSA gewenste scholenmarkt in november naar het voorbeeld van New York waar alle scholen zich presenteren en met workshops over schoolkeuze, zodat kinderen en ouders zich breed kunnen oriënteren op scholen die perspectief bieden, kan nog niet rekenen op enthousiasme. Schrikken de populaire scholen ervoor terug om leerlingen die buiten de ring wonen te werven? Veel van deze scholen presenteren zich wel op scholenmarkten buiten Amsterdam; geven zij misschien de voorkeur aan in hun ogen meer kansrijke leerlingen uit randgemeentes?
Omdat de ruim 2.700 lege plekken voornamelijk zitten bij brede scholengemeenschappen, zou het voor de hand liggen eerst te onderzoeken hoe bestaande scholen aantrekkelijker kunnen worden, in plaats van rucksichtslos nog meer plekken te creëren op brede scholengemeenschappen. Deze scholen kunnen om te beginnen het vertrouwen herwinnen door kinderen met dubbeladviezen altijd op het hoogst mogelijke niveau in de brugklas te plaatsen en voorkomen dat kinderen afstromen naar een lager niveau als het even niet meezit. VSA wil samen met OCO en (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraden bewerkstelligen dat Amsterdamse scholen meer transparantie bieden over de op- en afstroomcijfers zodat ouders een geïnformeerde keuze kunnen maken.
Op de door ons aangedragen ingrediënten is nog geen reactie gekomen. Binnenkort spreekt VSA met de voorzitter en secretaris van OSVO. Wij zullen deze onderwerpen zeker ter sprake brengen.
Is er meer uitval?
In 2015 vond de eerste centrale loting plaats. In hetzelfde jaar verviel de CITO toets als verplicht tweede objectieve gegeven. Het basisschooladvies is nu leidend en geeft een kind in Amsterdam toegang tot de bij dat advies passende voorkeurslijst. Vooral kansrijke leerlingen profiteren van het allesbepalende basisschooladvies, zo constateerde de Onderwijsinspectie. Het aantal vwo-adviezen is sinds 2015 gestegen, zo ook de vraag naar categorale scholen. Uit figuur 1 van de analyse van 2016 blijkt dat er flinke discrepanties bestaan tussen de gegeven adviezen en bijbehorende CITO-bandbreedtes. OCO constateert op basis van de gegevens van de centrale lotingen in 2015 en 2016 dat het totale tekort aan plekken ongeveer even groot blijft maar het tekort op de zeven categorale vwo scholen toeneemt (van -134 in 2015 naar -205 in 2016).
Sinds de minimale eis van 545 op de CITO eindtoets voor vwo in 2015 is vervallen, zijn de klassen op de meeste categorale vwo scholen groter geworden. De scholen verwachtten kennelijk meer uitval. VSA wil transparantie over het aantal uitvallers na de eerste klas en vooral: waar komen de kinderen die uitvallen terecht? Tussentijdse schoolwissel is in Amsterdam immers zeer moeilijk, zo blijkt o.a. uit een portret in Het Parool van een leerling die van het 4e Gymnasium naar een atheneum wilde. Het is diffuus hoe scholen omgaan met het aanbod voor schaarse plekken na de eerste klas. VSA vindt het belangrijk dat toelating in latere jaren transparant is en eerlijk verloopt.
Vrije schoolkeuze in de kabinetsformatie
Onderwijs staat hoog op de agenda bij alle partijen in de kabinetsformatie. Twee onderwerpen die deelnemende partijen hoog op de agenda hebben staan zijn van invloed op vrije schoolkeuze:
- GroenLinks wil de vrije schoolkeuze beperken om segregatie tegen te gaan. In het verkiezingsprogramma staat dat GroenLinks ernaar streeft dat alle kinderen naar brede meerjarige brugklassen kunnen.
- SP en D66 hebben een wetsvoorstel ingediend voor een maximale klassengrootte van gemiddeld 23 kinderen. Staatssecretaris Dekker stelt vooralsnog geen grens aan klassengrootte. Op zich een nobel streven om de klassengrootte te beperken, maar het is nog geen garantie voor beter onderwijs en de keerzijde is dat hierdoor de schaarste in Amsterdam exponentieel zal toenemen; is daarover nagedacht en hoe wordt dat opgelost?
VSA volgt de ontwikkelingen met belangstelling. Wij vinden dat iedere burger een school moet kunnen oprichten, precies zoals in artikel 23 van de grondwet staat. En dat niet alleen schoolbestuurders dit recht hebben, zoals nu de facto het geval is. Vrijheid van onderwijs betekent ook dat de ouders zelf de soort van opvoeding en onderwijs kiezen. Uiteindelijk is de vrijheid van onderwijs bedoeld om onderwijsmonopolies te voorkomen. Het wetsvoorstel ‘Meer ruimte voor nieuwe scholen’ ziet er wat dat betreft veelbelovend uit. De stemming over deze wet is gepland voor dit jaar. VSA hoopt dat het wetsvoorstel onverkort van kracht zal worden. Lees hier en hier de volledige inbreng van VSA in dit wetgevingsproces.
Werkgroep kernprocedure
De werkgroep kernprocedure is een overleg met vertegenwoordigers van de scholen, de gemeente en ouders. In dit overleg komt het aanbod nadrukkelijk niet ter sprake. Het is bedoeld om het proces van de centrale loting zo soepel mogelijk te laten verlopen. Patricia van Uchelen neemt namens VSA deel aan deze overleggen. Onderwerpen die de afgelopen keren zijn besproken:
- De profielklassen: de gedachte is dat de profielklassen de centrale loting en matching verstoren. Dit onderstreept maar weer eens dat het belang van het systeem centraal staat en niet de vrije keuze en talenten van kinderen.
- OCO maakte duidelijk dat het tekort op de zeven categorale vwo scholen in 2016 met 71 plekken is gegroeid t.o.v. 2015 en het totale tekort aan plekken in Amsterdam gelijk is gebleven.
- Er is zorg over het recht van ouders hun kind op meerdere scholen in te schrijven in combinatie met inschrijvingen van leerlingen van buiten Amsterdam. De kernprocedures van Amsterdam en Amstelland zijn tot nu toe gekoppeld via het Elektronisch Loket Amsterdam (ELKK), waardoor leerlingen uit Amstelveen zich niet ongemerkt kunnen inschrijven op een school in zowel Amsterdam als Amstelveen. Nu Amsterdam een nieuw systeem krijgt en Amstelland een eigen systeem kiest (omdat de verschillen met de werkwijze in Amsterdam groter zijn geworden), is er volgend jaar geen elektronische koppeling meer en dus geen controle van inschrijvingen meer tussen beide kernprocedures.
- Een scholenmarkt in november willen scholen vooralsnog niet, wel zijn een aantal scholen bereid om een kennismakingsmiddag voor groep 7 te organiseren.
- Informatie over hoe je een klacht kan indienen en hoe je bezwaar kan maken tegen de uitkomst van de loting wordt zichtbaar in MEPS. VSA adviseert om screenprints te maken omdat de informatie in MEPS niet onbeperkt beschikbaar blijft.
Uw mening telt
Reacties op deze nieuwsbrief en uw ervaringen zijn welkom! Dit kan via e-mail stichtingVSA@gmail.com of op het forum van VSA. Ook schoolbestuurders en beleidsmakers volgen de bijdragen op het VSA-forum op de voet. Voor het laatste nieuws kunt u ons volgen op Twitter.
Content Management Powered by CuteNews